kapus tananashak ; कापूस पिकात तनाच्या नियंत्रणासाठी 20 ते 30 या तननाशकाचा वापरावे
kapus tananashak ; कापूस पिकाच्या लागवडीनंतर उगवणीनंतर सर्वप्रथम तणांचे नियंत्रण अत्यंत महत्त्वाचे आहे. कापसाच्या दोन ओळींमधील अंतर लांब असल्याने व कापसाची वाढ सुरुवातीला मंद असल्याने कापूस पिकामध्ये सुरूवातीला हळूहळू होत असल्याने कापुस पिकात सुरुवातीला तनांचा प्रादुर्भाव जास्त होतो. पहिले 50/60 दिवस कापूस तनमुक्त ठेवणे अत्यंत आवश्यक आहे. अन्यथा, पिकाची योग्य वाढ आणि पोषण होणार नाही.
कापूस लागवडीपूर्वी जमिनीची मशागत करून म्हणजे नांगरणी, बैलपाळ्या केल्यास तनाच्या वाढीवर मोठ्या प्रमाणात नियंत्रण ठेवता येते. जर काड्यांचे जुने अवशेष शेतातून काढून टाकले तर पुढील हंगामात तनाचा जास्त प्रादुर्भाव होत नाही. कापूस पिकाच्या दोन ओळींमधील अंतर जास्त असल्यास जास्त दिवस डवरणी, बैलपाळ्या, आंतरमशागत करणे शक्य होते त्यामुळे तणावावरही बऱ्याच अशी नियंत्रण होते. शेतात हिरवे गवत असेल तर खुरपणी, खुरपणी चांगली करता येत नाही.
सध्या मजुरांच्या कमतरतेमुळे रासायनिक तननाशकांच्या वापराकडे शेतकऱ्यांचा कल वाढला आहे. कोणत्याही तननाशकाचे काही फायदे आणि तोटे असतात. सततच्या पावसामुळे तण व खुरपणी करणे शक्य होत नाही , अशा वेळी तननाशकाचा वापर करावा.
कापूस फवारणी खालीलपैकी कोणतेही कीटकनाशक कापूस पिकात वापरले जाऊ शकते.
1) pyrithiobac sodium (10% EC) या तननाशकाची फवारणी कापूस पीक 20 ते 30 दिवसांचे झाल्यावर करावी. कापूस पिकामध्ये 12.5 मिली ते 15 मिली 10 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करता येते. फवारणी केल्यानंतर पाच ते दहा दिवस खुरपणी करु नये.
2) (बायर घासा) pyrithiobac sodium (6%) + Quizalofop ethyl (4% MEC) ; कपाशीचे पीक 20-30 दिवसांचे असताना हे तननाशक वापरावे. त्याचे प्रमाण 10 लिटर पाण्यासाठी 20 ते 25 मि.ली. हे तननाशक बायर चे घासा या नावाने या नावाने उपलब्ध असेल. तननाशकाची फवारणी केल्यानंतर पाच ते दहा दिवस खुरपणी किंवा खुरपणी करू नये.
३) (धानुका तरगा सुपर) Quizalofop ethyl (5% ईसी) ; कापूस पिकामध्ये धनुका चे टारगा सुपर याचा वापर कापूस पीक ३० ते ४० दिवसांचे असताना वापरावे. कापूस पिकामध्ये त्याचा वापर दर 20 मि.ली. ते 10 लिटर पाण्यासाठी केले पाहिजे. हे पाच ते दहा दिवस वापरल्यानंतर डवरणी खूरपाणी करू नका.
4) ( UPL स्वीप पॉवर ) ग्लुफोसिनेट अमोनियम (13.5% W/W SL) ; कापूस 20 ते 30 दिवसांचा झाल्यावर कापूस पिकामध्ये त्याचा वापर करावा. 10 लिटर पाण्यासाठी त्याचा वापर 50-60 मि.ली. ते स्वीप पॉवर ऑफ यूपीएल या नावाने उपलब्ध असेल. फवारणी करताना तननाशकासोबत कोणतेही कीटकनाशक वापरू नका.
यापैकी कोणत्याही तननाशकाचा वापर करून तननाशकाचा वापर करून तनाचे नियंत्रण करता येते. तननाशकाचा वापर करताना खालिल प्रमाणे काळजी घ्यावी.
1) तननाशक कंपन्यांनी शिफारस केलेल्या पेक्षा जास्त किंवा कमी वापरू नका.
2) कडक उन्हात तननाशक फवारणी टाळा.
3) तननाशकाचा डब्यावरील लेबल काळजीपूर्वक वाचा.
4) पाऊस सुरू असताना फवारणी करू नका.
5) सततच्या पावसामुळे तण व बैलांची आंतरपीक घेणे शक्य होत नाही, अशा वेळी तननाशकाचा वापर करावा.